Cà phê giữ “ngôi vương” trong nhóm xuất khẩu nông sản

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 5 tháng đầu năm nay, hầu hết các nhóm hàng đều tăng nên kim ngạch xuất khẩu tăng, đạt 24,14 tỷ USD; đóng góp vào kết quả này có: Nông sản 13,11 tỷ USD, tăng 27,7%; lâm sản 6,58 tỷ USD, tăng 22,7%; thủy sản 3,5 tỷ USD, tăng 3,6%; chăn nuôi 199 triệu USD, tăng 5,6%. Riêng đầu vào sản xuất 756 triệu USD, giảm 1,3%.

Về giá trị xuất khẩu, hầu hết các mặt hàng chủ lực đều cao hơn cùng kỳ năm trước, như: Gỗ và sản phẩm gỗ 6,14 tỷ USD (tăng 23,6%); cà phê 2,9 tỷ USD (tăng 44,1% với lượng 833 nghìn tấn, giảm 3,9%); gạo 2,65 tỷ USD (tăng 38,2% với lượng 4,15 triệu tấn, tăng 14,7%); điều 1,55 tỷ USD (tăng 19,3% với lượng 288 nghìn tấn, tăng 30,6%); rau quả 2,59 tỷ USD (tăng 28,1%); tôm 1,3 tỷ USD (tăng 7,5%).

Giá xuất khẩu bình quân: Gạo 638 USD/tấn, tăng 20,5%; cà phê 3.482 USD/tấn, tăng 49,9%; cao su 1.504 USD/tấn, tăng 8,8%; hạt tiêu 4.308 USD/tấn, tăng 39,3%. Trong khi đó, hạt điều 5.378 USD/tấn, giảm 8,6%; chè 1.656 USD/tấn, giảm 0,8%…

Như vậy, cà phê là một trong những mặt hàng nông sản có giá xuất khẩu cao nhất trong 5 tháng đầu năm nay với mức 3.482 USD/tấn, tăng 49,9% so với cùng kỳ. Tính đến hết tháng 5/2024, nước ta xuất khẩu khoảng 833 nghìn tấn cà phê, thu về 2,9 tỷ USD. So với cùng kỳ năm ngoái, lượng cà phê xuất khẩu giảm 3,9%, nhưng giá trị tăng mạnh 44,1% do giá cà phê tăng và neo ở mức cao.

Tính từ đầu năm đến nay, giá cà phê xuất khẩu của Việt Nam đã tăng 50%, vượt trội mức tăng của nhiều loại nông sản khác

Theo các chuyên gia, niên vụ cà phê vừa qua đã rất thành công khi giá cà phê tăng vượt đỉnh, người trồng cà phê thu lời rất tốt dù sản lượng có bị sụt giảm. Giá tăng cao sẽ giúp người nông dân có động lực chăm sóc tốt hơn cho vườn cà phê của mình, cũng như tính tới phương án mở rộng diện tích.

Hiện nay, tại khu vực Tây Nguyên - thủ phủ cà phê chính của Việt Nam - đang bước vào mùa mưa, kết thúc đợt khô hạn khốc liệt, thuận lợi hơn cho sản xuất cà phê. Tuy nhiên, tồn kho cà phê của nước ta được đánh giá gần như đã cạn kiệt.

Theo số liệu thống kê, 7 tháng đầu niên vụ 2023-2024 (từ tháng 10/2023 đến tháng 4/2024), Việt Nam xuất khẩu hơn 1,1 triệu tấn cà phê nhân, giảm 1,5% so với cùng kỳ niên vụ 2022-2023. Với kết quả này, nước ta đã xuất khẩu khoảng 65-70% trong tổng sản lượng dự kiến vào khoảng 1,6-1,7 triệu tấn của niên vụ hiện tại.

Các nhà rang xay toàn cầu vẫn trông vào nguồn hàng từ Việt Nam

Sau khi tăng nóng và đạt đỉnh lịch sử 134.000 đồng/kg hồi cuối tháng 4/2024, tới đầu tháng 5, giá cà phê nhân ở nước ta bất ngờ giảm sốc, về mốc 95.000 đồng/kg. Tức chỉ trong 1 tuần, giá loại hạt này đã “bốc hơi” gần 39.000 đồng/kg, tương đương giảm 28,5%.

Nông dân, doanh nghiệp và các chuyên gia cho biết, đây là đợt giảm giá mạnh nhất trong lịch sử khi có phiên ghi nhận biên độ giảm 15.300 đồng/kg. Khi đó, nhiều người còn dùng cụm từ “rơi tự do” để nói về đà giảm giá cà phê.

Tuy nhiên, đến nửa cuối tháng 5, đà giảm đã ngừng lại và giá cà phê bắt đầu hồi phục. Những ngày này, giá cà phê trở lại đường đua, hướng tới đỉnh lịch sử thiết lập như hồi cuối tháng 4 vừa qua.

Thị trường đang tập trung đánh giá triển vọng sản lượng cà phê của một số quốc gia chủ chốt

Thị trường đang tập trung đánh giá triển vọng sản lượng cà phê của một số quốc gia chủ chốt. Tại Brazil, nông dân nước này dần bước vào vụ thu hoạch kéo dài từ tháng 5-9 hàng năm. Tuy nhiên, một số dự báo sớm cảnh báo hiện tượng La Nina có thể quay lại, thay cho hiện tượng El Nino, từ tháng 7 tới đây với các đợt mưa lớn sẽ cản trở quá trình thu hoạch tại Brazil.

Còn tại khu vực Tây Nguyên - thủ phủ cà phê chính của Việt Nam - đang bước vào mùa mưa, kết thúc đợt khô hạn khốc liệt, thuận lợi hơn cho sản xuất cà phê.

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo sản lượng cà phê Arabica của Brazil niên vụ 2023-2024 sẽ tăng 12,8% so với niên vụ trước, đạt 44,9 triệu bao nhờ năng suất cao hơn và diện tích trồng tăng. Sản lượng cà phê Arabica của Colombia dự kiến cũng tăng 7,5%, đạt 11,5 triệu bao... Trong khi dự báo sản lượng cà phê Robusta toàn cầu giảm 3,3%, còn 74,1 triệu bao.

Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam ước tính sản lượng cà phê niên vụ 2023-2024 của nước ta giảm 10% so với vụ trước, còn khoảng 1,6 triệu tấn (tương đương 26 triệu bao loại 60kg).

Các quỹ đầu cơ gia tăng vị thế mua ròng, với dự báo nguồn cung Robusta từ Việt Nam tiếp tục khan hiếm trong thời gian tới. Điều này thúc đẩy giá cà phê nội địa Việt Nam đi lên, khi nhu cầu của các nhà rang xay thế giới với Robusta vẫn rất cao.

Hiện Việt Nam vẫn là nguồn cung cà phê Robusta lớn nhất thế giới. Song giá cà phê có chạm đỉnh cũ hay không còn phụ thuộc nhiều vào dòng tiền đầu cơ có quay trở lại với mặt hàng này.

Mục tiêu tăng giá trị xuất khẩu cà phê trong năm nay đang được xây dựng trên nền tảng khá tốt. Dù vậy, các doanh nghiệp vẫn cần những chiến lược xuất khẩu thận trọng để tận dụng tối đa những lợi thế hiện có và duy trì được thành quả một cách lâu dài

Theo Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (Vicofa), dự báo năm 2024 xuất khẩu cà phê tiếp tục thuận lợi. Đặc biệt, hiện nay giá cà phê đang tăng mạnh, nên dù sản lượng cà phê xuất khẩu ra thế giới có thể giảm nhưng giá trị kim ngạch có thể vẫn bứt phá. Vicofa dự kiến xuất khẩu cà phê có thể đạt khoảng 4,5 đến 5 tỷ USD trong năm 2024.