Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, từ đầu năm 2024 đến ngày 15/10, Việt Nam nhập khẩu 52,4 triệu tấn than từ các thị trường, tương đương 6,4 tỷ USD, tăng 33,4% về lượng và tăng 14,9% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước là mức cao nhất trong 10 năm qua và vượt cả mức năm 2023.

Cụ thể, Việt Nam nhập khẩu than từ 7 thị trường chính. 9 tháng năm 2024, Indonesia là thị trường cung cấp than nhập khẩu lớn nhất cho Việt Nam với 19,7 triệu tấn, tương đương 1,82 tỷ USD, tăng tới 40,3% về lượng và tăng 16,5% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.

Tính đến ngày 15/10, Việt Nam nhập khẩu 52,4 triệu tấn than từ các thị trường tương đương 6,4 tỷ USD. Ảnh: Thế Hoàng

Đứng thứ 2 là thị trường Australia với 13,7 triệu tấn, tương đương 2,13 tỷ USD, giảm 8,9% về lượng và giảm 14,4% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.

Tiếp đến là Nga với 4,6 triệu tấn tương đương 800 triệu USD, tăng 45% về lượng và tăng 28,8% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước; thứ 4 là thị trường Lào với 1,48 triệu tấn đạt 98,4 triệu USD, giảm 16,2% về lượng và giảm 25,4% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.

Tiếp đến là thị trường Trung Quốc, Việt Nam cũng nhập khẩu 323.446 tấn tương đương 94,1 triệu USD, tăng 32,1% về lượng và tăng 40,8% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước; Nhật Bản với 13.235 tấn than, đạt 3,7 triệu USD, giảm 90,4% về lượng và giảm 92,6% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.

Lượng than nhập khẩu từ Malaysia của Việt Nam trong 9 tháng năm 2024 tăng đột biến lên 63.513 tấn đạt 5,5 triệu USD, tăng 168 % về lượng và tăng 36% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước. Thị trường khác đạt 9,9 triệu tấn, tăng 204% về lượng so với cùng kỳ năm trước.

Ở chiều ngược lại, lũy kế từ đầu năm 2024 đến ngày 15/10, Việt Nam xuất khẩu 507.931 tấn than với giá trị 124,5 triệu USD, tăng 8,7% về lượng nhưng lại giảm 22,2% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.

Việt Nam xuất khẩu than sang 10 thị trường chính. Nhật Bản là thị trường xuất khẩu than lớn nhất với 181.240 tấn trong 9 tháng đầu năm 2024. Philippines là thị trường xuất khẩu than lớn thứ 2 với 69.720 tấn, tiếp đến là Indoneisa với 51.442 tấn, Nam Phi với 35.020 tấn...

Bộ Công Thương cho biết, nhu cầu nhập khẩu nguyên, nhiên liệu của Việt Nam là rất lớn. Trong giai đoạn 2025 - 2030, Việt Nam có nhu cầu nhập khẩu than lên tới 60 - 100 triệu tấn/năm.

Để đảm bảo cung ứng đủ than cho sản xuất điện năm 2024, chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện than được giao chịu trách nhiệm thu xếp 74,307 triệu tấn than, các nhà máy thiết kế sử dụng khoảng 26,1 triệu tấn than nhập khẩu.

Việt Nam phụ thuộc lớn vào nguồn than nhập khẩu. Khoảng 51 triệu tấn than đã được nhập khẩu về thị trường nội địa trong năm 2023, trị giá khoảng 7,1 tỷ USD, tăng tới 61,4% về lượng so với năm 2022 và tăng 0,7% về trị giá. Chủng loại than nhập khẩu chủ yếu là than antraxit và bán antraxit, bitum và á bitum dùng cho sản xuất điện.

Sở dĩ năm qua nước ta nhập nhiều than nhưng giá trị ngoại tệ lại tăng không đáng kể là do giá than nhập khẩu trung bình giảm 38% so với năm 2022.

Nhiệt điện than vẫn là nguồn cung cấp điện chính cho nền kinh tế, do đó, dự báo lượng than nhập khẩu những tháng còn lại sẽ còn tăng nữa.